Czym byłby dzisiejszy transport gdyby nie szeroko rozumiane kolejnictwo. Mowa tu nie tylko o pociągach osobowych takich jak intercity lub pendolino czy też regionalnych przewoźnikach jak na przykład koleje śląskie. Ogromne znaczenie przez wieki odgrywały także koleje towarowe, a nawet można pokusić się o stwierdzenie, że ich rola jest znacząca nawet w dzisiejszych czasach. Wystarczy spojrzeć na rodzime PKP Cargo, przy pomocy tej spółki dystrybuowany jest węgiel bezpośrednio od producenta to jest kopalni aż do stacji przeznaczonych do dystrybucji lub zakładów przemysłowych które takiego węgla potrzebują. Tak samo jest z drewnem, samochodami czy jakimikolwiek innymi dobrami na które zostają przetransportowane pojazdami szynowo-kolejowymi.
Początki transportu kolejowego na świecie
Mogłoby się wydawać, że kolei to odkrycie lat nowożytnych, czyli w perspektywie historii ludzkości czasów współczesnych. Otóż nic bardziej mylnego ponieważ pierwsze wzmianki o metodzie transportu jakim dziś nazwalibyśmy transportem kolejowym, znajdziemy już w starożytności a konkretnie w antycznej Asyrii.
Rzymskie kolejki istniały już na długo przed naszą erą, tamtejsza kolei wykorzystywała konie jako element pociągowy dla kolejek natomiast zamiast szyn i przęseł stosowano wyżłobienia w kamiennych płytach dróg, które powstały między innymi na niektórych mocno obciążonych drogach dojazdowych do Rzymu. Dużo starszy był natomiast Transport szynowy pochodzący z antycznej Asyrii, ponieważ liczył on sobie aż ponad dwa tysiące pięćset lat. Najbardziej odległe czasowo wzmianki o kolei pojawiają się w greckim Diolkos była tam zastosowana kolei o długości uszynowienia rzędu od sześciu do ośmiu i pół kilometra. Dzięki tej nitce kolei starożytni grecy mogli bez większych przeszkód przemieszczać statki w poprzek przesmyku Korynckiego. Była to bardzo solidna konstrukcja ponieważ początki jej użytkowania datuje się na około sześćsetny rok przed naszą erą, a koniec na odległy o sześć i pół wieku, rok pięćdziesiąty naszej ery
Prawdziwym przełomem w kolejnictwie był schyłek średniowiecza i początek nowożytności gdzie kopalnie zaczęły wydobywać kruszce na masową skalę. Zmusiło to ówczesnych logistyków do zastosowania zupełnie nowych rozwiązań w dziedzinie transportu. Z tego właśnie powodu wynaleziono drewniane szyny, które po raz pierwszy zastosowano w roku tysiąc pięćset pięćdziesiątym szóstym. Mimo że ta innowacja pomogła w transporcie ciężkich ładunków na masową skalę, drewniane szyny miały wiele wad. Na zabłoconych szynach wagony często się wykolejały. Drewno szybko butwiało na mokrym podłożu. W roku tysiąc sześćset trzecim w pobliżu anglosaskiego Nottingham niejaki Huntingdon Beaumont i Sir Percival Willoughby wybudowali Wollaton Wagonway. Była to pierwsza i najbardziej wiekowa forma transportu szynowego w nowożytnej Anglii. Szlak miał długość nieco ponad trzech kilometrów, zbudowany był tylko z drewnianych szyn, połączył miejscowości Strelley i Wollaton a był zastosowany tylko do przewozu węgla kamiennego.
Kolej w Polsce i na świecie aktualnie
Największa na świecie wielkość ruchu pasażerskiego jeśli mówimy o kolejach, występuje w Chinach i w Indiach. W państwach o wysokim wskaźniku rozwoju, poza Chinami oraz Indiami systemy kolejowe, jeśli istniały, uległy regresowi, zwłaszcza w sektorze przewozu osób. Jakość obsługi pasażerów jest mierzona gęstością ruchu pociągów, która to znajduje zwykle odzwierciedlenie w ilości podróży kolejowych podejmowanych przez osobę zamieszkującą dany region w którym dochodzi do takowego badania. Większość kolei państw rozwiniętych jest w prostym rachunku ekonomicznym deficytowa, można przez to rozumieć, że statystyczny kowalski musi do takowej kolei dopłacić pośrednio przez fundowanie tego z pieniędzy publicznych, na które idą jego podatki. Dopłaty te muszą być dokonywane ze względu na to, że koszt zewnętrzny kolei jest znacznie niższy niż środków konkurencyjnych takich jak na przykład samochód i samolot.
